خط نيوز - یک بام و دوهوا

رخدادهای مصر،‌ بر سرعت تغییر نگاه ترکیه می‌افزاید و نشست اخوان جهانی در ترکیه که برای بازنگری در سیاست‌های اخوانی در منطقه است و مواضعی که اعلام خواهد شد،‌ شاخص مناسبی برای سنجش رفتارهای بعدی ترکیه در سوریه می‌باشد.

به گزارش تسنیم، وقتی آمریکایی‌ها از حکومت طالبان خواستند که در مورد همکاری با بن لادن و القاعده توضیح دهد یا آماده حمله آمریکا به افغانستان باشد، طالبان حتی گفت‌وگو با آمریکا و ادامه توضیح را نپذیرفت. آمریکا هم حداقل در ده سال گذشته، تروریسم و تهدیدات القاعده‌ای و طالبانی را در اولویت و فوریت‌های امنیتی و کلان خود معرفی کرده و ظاهراً هزینه‌های کمرشکنی هم در افغانستان متحمل شده است. آمریکایی‌ها که همه دنیا را اسیر خود کردند و به‌جز خونخواهی از تروریست‌ها به چیزی کمتر راضی نمی‌شدند، در یک چرخش هنرمندانه که از زمان اوباما آغاز شد، جنگ با طالبان و تروریسم را تبدیل به گفت‌وگو با آنها نمودند. البته مذاکره با طالبان از چند سال قبل و با کمک انگلیسی‌ها،‌ هم در داخل افغانستان و هم در پاکستان ادامه داشته است.

مشکل اصلی در مذاکرات آمریکا و طالبان در پافشاری دو طرف به پیش‌شرط‌های مذاکراتی بود. با نزدیک شدن به موعد ۲۰۱۴ برای تغییر وضعیت و تعداد نیروهای آمریکایی و غربی و بن‌بست‌هایی که آمریکا با آن مواجه است، دور جدیدی از مذاکره در دوحه با تأسیس دفتر سیاسی طالبان پیش‌بینی شد ولی با برافراشته شدن پرچم دولت اسلامی طالبان در دوحه و مواضع دمپسی و دیگر مقامات آمریکایی، بنا به گزارش‌های منتشر شده، این دفتر موقتاً با پایین آمدن پرچم طالبان تعطیل شد. آنچه در فضای کلی مذاکره با طالبان از سوی آمریکا دنبال می‌شد این بود که آمریکا در قبال خروج امن و کاهش نیروهایش و کسب پایگاه‌های نظامی پیشرفته و نیروهای زبده، ما‌به‌ازائی از طالبان دریافت کند. این بهای مذاکراتی قرار بود با پذیرش رویکردهای مطلوب آمریکایی از سوی طالبان در محیط منطقه‌ای محقق شود.

بمب خبری دو روز گذشته مبنی بر اینکه طالبان پاکستان در شمال سوریه مقر آموزشی برای دوستان عرب خود!! افتتاح کرده و صدها نفر را که ظاهراً به ۱۵۰۰ تن نیز می‌رسد، به شمال سوریه وارد کرده‌اند. معنای این خبر این است که مذاکره با طالبان نه در دوحه،‌ بلکه در محلی دیگر و با پادرمیانی انگلیس در یک میان‌بر اجرایی به نتیجه رسیده است و طالبان برای خارج کردن ابزارهای تروریستی غرب که امروز عربستان مدیریت آن را در سوریه در دست دارد و نجات این تروریست‌ها در حلب و برخی مناطق مرزی با ترکیه،‌ رسماً‌ وارد منازعه تروریستی در سوریه شده است.

حضور برنامه‌ریزی شده و توافق شده طالبان پاکستان در سوریه معانی زیادی دارد. ابتدا این‌‌که غرب برای طولانی‌تر کردن پروژه تروریستی خود در سوریه عزم جزمی دارد. ولی حضور طالبان در سوریه،‌ به‌معنی کاهش تضاد آمریکا با طالبان در پاکستان نیز هست که حکومت نواز شریف و حمایت عربستان در آن مؤثر می‌باشند. این رویداد به‌معنی این است که برای تأثیر گذاشتن بر روندهای امنیتی ــ نظامی در سوریه و متوقف کردن شکست‌های متوالی تکفیری‌ها و القاعده در مناطق مختلف سوریه،‌ اگر نمی‌توانند از مصر و تونس و لیبی به‌دلیل شرایط جدید در این کشورها، جذب نیرو کنند، ‌باید از هر طریق ممکن و با وارد کردن نیروهای همسو با عربستان، تا حد امکان در معادله سوریه اثرگذار باشند.

حضور نیروهای طالبان و پایگاه آموزشی آنها از زاویه دیگر نشان می‌دهد که ترکیه به‌تدریج از وسعت وظایف خود در قبال بحران سوریه می‌کاهد. رخدادهای مصر،‌ بر سرعت تغییر نگاه ترکیه می‌افزاید و نشست اخوان جهانی در ترکیه که برای بازنگری در سیاست‌های اخوانی در منطقه است و مواضعی که اعلام خواهد شد،‌ شاخص مناسبی برای سنجش رفتارهای بعدی ترکیه در سوریه می‌باشد. معنای دیگر این موضوع این است که اگر طالبان افغانستان برای توافق با آمریکا با موانعی روبه‌روست، شاخه پاکستانی آن می‌تواند، خارج از شبه‌قاره، نقش‌پذیری کرده به بازیگری منطقه‌ای تبدیل شود. این بازی برد ــ برد می‌باشد که هم طالبان به عرصه غرب آسیا وارد می‌شود و هم از فشارهای موجود به آمریکا و دستیاران مستبد عربی وی در بحران سوریه خواهد کاست.

ولی معنای مهمتر این است که به‌رغم عربی شدن افغان‌ها در مقابل عرب‌های افغان در دهه‌های گذشته و پیدا کردن دو هوا، در افغانستان و سوریه، این رخداد از تنگناها و محدودیت‌های ابزارهای آمریکا و عربستان و دیگر هم‌پیمانان مستبد منطقه‌ای آمریکا، حکایت می‌کند. اگرچه طالبان تمایل دارد تا در آسیای مرکزی حضور جدید خود را ثبت کند و آمریکا تمایل دارد تا این پتانسیل طالبانی به‌سمت شرق و مرزهای چین حرکت کند، ولی حضور طالبان که با سکوت آمریکا و غرب در سوریه شکل می‌گیرد، معنی " از این ستون به آن ستون فرج است " را در سوریه رقم خواهد زد و زمان و فرصت جدیدی به آمریکا و بحران سازان در سوریه خواهد داد تا در تنگنای زمان و ابزار برای فشار به سوریه نباشند.