کد مطلب: 20681
پنجشنبه ۲۱ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۱۱:۰۹
خرد جمعی در تصمیم‌سازی‌ها
محمد کاظم انبارلویی
اکنون خطر اصلی برای دولت، هدر دادن زمان است. هر زمان که می‌گذرد باید یک تصمیم عقلانی برای مقابله با تحریمها اتخاذ شود. با مصاحبه و ایراد سخنرانی، مشکلات اقتصادی حل نمی‌شود.
مجلس شورای اسلامی در ماده 139 بودجه سال 92 تدبیر خوبی در مقابله با تحریم‌های ظالمانه آمریکا اندیشیده است. در این ماده آمده است:"در سال 1392 ستاد تدابیر ویژه مقابله با تحریم موظف است کلیه مصوبات خود را که دارای آثار اقتصادی، مالی و تجاری و مرتبط با این قانون است، طی بیست و چهار ساعت پس از تصویب کتبا برای کلیه اعضای اصلی شورای عالی امنیت ملی ارسال نماید. هر یک از اعضا اگر مصوبه را خلاف قانون یا مصلحت کشور تشخیص دهند می‌توانند لغو آن را از رئیس شورا تقاضا کنند. در این صورت مصوبه ستاد تدابیر در جلسه شورای عالی امنیت ملی مطرح و در صورت تصویب با رعایت اصل یکصد و هفتادو ششم (176) قانون اساسی قابل اجرا است. چنانچه هیچ عضوی طی پنج روز از تاریخ دریافت مصوبه ستاد تدابیر، تقاضای لغو آن را نکند، مصوبه قابل اجرا است. مفاد این بند رافع مسئولیت قانونی ستاد تدابیر ویژه و اعضای آن نیست."
چنانکه از مفاد ماده 139 برمی‌آید، قرار است یک ستاد ویژه اقتصادی، مقابله با تحریمها را تصدی کند. طبیعی است که عناصر کلیدی این ستاد، وزرای اقتصادی دولت باشند و چون تصمیمات آنها ربط مستقیم با امنیت ملی دارد، طبیعی است که این تصمیمات یک بار دیگر از نگاه امنیت ملی مورد دقت قرار گیرد. لذا براساس آنچه که در ماده 139 بودجه 92 آمده است باید تصمیم‌گیری‌های ستاد ویژه به شورای امنیت ملی برود و وفق اصل 176 قانون اساسی پس از تصویب به اجرا درآید.متاسفانه براساس تبصره 8 اصلاحیه قانون بودجه 92 دولت تقاضای حذف ماده 139 از سوی مجلس را مطرح کرده است. معلوم نیست دولت اساسا با تشکیل "ستاد تدابیر ویژه مقابله با تحریمها" مخالف است یا با ارسال تصمیمات ستاد به شورای امنیت ملی؟!
اگر با اولی مخالف باشد معلوم است دولت خود را در وسط معرکه نبرد اقتصادی دشمن با ملت ایران نمی‌بیند. و اگر با دومی مخالف است معلوم است دولت ربط جنگ اقتصادی دشمن را با موضوع امنیت ملی درک نمی‌کند.در هر دو صورت باید به "تدبیر" تیم اقتصادی دولت که قاعدتا در شکل‌گیری اصلاحیه بودجه مشارکت داشته‌اند، تردید کرد. بدون شک مجموعه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری ستاد تدابیر ویژه مقابله با تحریمها همراه با دقت نظر اعضای شورای امنیت ملی که رئیس‌جمهور در راس آن است محصول خرد جمعی بلندپایگان اقتصادی و امنیتی کشور است. رئیس‌جمهور در ایام تبلیغات انتخابات اندر فواید عقلانیت و خرد جمعی و اعتنا به نخبگان داد سخن بسیار داده بود. امروز وقت آن است که به آن عمل کند.
نکته مهم در تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی علیه تحریم‌های اقتصادی دشمن، سرعت عمل است. آمریکایی‌ها به سرعت می‌روند سراغ تنگ کردن حلقه محاصره اقتصادی. اخیرا شنیده شده حتی صنعت فرش کشور را که میلیون‌ها ایرانی از محروم‌ترین طبقات جامعه زندگی‌شان به آن وابسته است، هدف قرار داده‌اند. آمریکایی‌ها در این تصمیم‌گیری نشان داده‌اند برخلاف ادعایشان با دولت طرف نیستند بلکه با ملت، آن هم با مستضعف‌ترین آنها طرفند. آمریکایی‌ها می‌خواهند حتی یک دار قالی را که در اعماق روستاهای محروم برای سد جوع وجود دارد برچینند. در چنین شرایطی فرماندهی تیم اقتصادی دولت تدبیر و امید باید دست به ماشه، بهنگام و دقیق بوده و تصمیماتش وفق ماده 139 قانون بودجه سال 92 براساس خرد جمعی اقتصاددانان و مقامات امنیتی کشور باشد.
اکنون خطر اصلی برای دولت، هدر دادن زمان است. هر زمان که می‌گذرد باید یک تصمیم عقلانی برای مقابله با تحریمها اتخاذ شود. با مصاحبه و ایراد سخنرانی، مشکلات اقتصادی حل نمی‌شود. باید تصمیم گرفت- آن هم از طریق مراجع قانونی- و قاطعانه اجرا کرد و در این مرحله به غیر از تدبیر، قدری هم به شجاعت نیازمندیم.رئیس جمهور محترم سه شنبه شب در اولین گزارش تلویزیونی به مردم برای چندمین بار تکرار کرد ظرف100 روز اول به طور دقیق آنچه را که از شرایط کشور تحویل گرفته ایم به مردم گزارش می دهیم .یکی از روزنامه های اصلاح طلب در گزارشی از سخنان رئیس جمهور در صفحه اول خود نوشت ؛ آمارهای تکان دهنده روحانی از اقتصاد ایران!
به نظر می رسد در این گونه گزارش دادن به مردم نه "تدبیر" لحاظ شده و نه آن، "امید" آفرین است.
روحانی در این گزارش می گوید: " تا پایان سال هدفمندی یارانه ها را به همین صورت کنونی اجرا می کنیم." این مهر تایید به سیاست دولت قبل و مجلس است. از طرفی وزیر نفت می گوید: "تا پایان سال جاری قیمت سوخت تغییر نمی کند."لذا آقای روحانی باید این توضیح را به مردم بدهد که ما به التفاوت آنچه از بابت سوخت از مردم می گیرد و آنچه که باید به مردم پرداخت کند را از کجا می خواهد بیاورد؟ اگر از همان جایی باشد که دولت قبلی می آورد پس این همه گله از دولت قبل برای چیست ؟ضمن اینکه ارزش ریالی آنچه پرداخت می‌شود با توجه به تورم به مراتب کمتر از دولت قبل است .
نکته مهم در گزارش رئیس جمهور عدم توجه به نقش تحریمها در سال گذشته و اثر آن دررشد اقتصادی کشور است . اینکه مدام از رشد اقتصادی منفی در سال گذشته سخن گفته شود و از فشار ، تهدید و تحریم خارجی حرفی به میان نیاید و سهم آن ادا نشود نادیده گرفتن واقعیت است . امیدواریم دولت کنونی از سد تحریمها به سلامت عبور کند و خبرهای امیدآفرین به مردم بدهد تا مردم بتوانند عیار " تدبیر" دولت کنونی را با دولت گذشته مورد سنجش قرار دهند.
سرمقاله روزنامه رسالت/محمد کاظم انبارلویی
