وام ازدواج در دولت چهاردهم حکایت خاص خودش را دارد. با طولانی تر شدن صف متقاضیان اخذ این وام یکی از خبرنگاران با اشاره به گلایه زوجهای جوان از «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت درباره تمهیدات دولت برای کوتاه تر شدن این صف پرسید. مهاجرانی با اشاره به برخی از آمار و ارقام اعطای وام ازدواج و فرزندآوری در انتهای سخنان خود در این بخش گفت: «یکی از راههایی که قابل پیش بینی و توصیه است، استفاده از اعتبارات غیر نقدی است که میتواند به کاهش صف متقاضیان کمک کند.»
این موضوع را پیشتر «عبدالناصرهمتی» وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی عنوان کرده بود که با انتقادات بسیاری از سوی زوجهای جوان روبرو شده بود و حالا جالب است که سخنگوی دولت بدون توجه به این موارد بازهم این موضوع را مطرح کرده است.
کانال ایتا جهان نیوز
اظهارات وزیر سابق اقتصاد درباره وام ازدواج و تغییر شیوه پرداخت آن با واکنشهای زیادی روبه رو شد. همتی در جمع مدیران بانکی خواستار ارائه طرحی از سوی معاونت بیمه و بانک وزارت امور اقتصادی و دارایی و شورای هماهنگی بانکها با هماهنگی با بانک مرکزی در این زمینه شد که در صورت ممکن بخشی از وام ازدواج به صورت غیر نقدی و در قالب خرید اقساطی لوازم خانگی مورد نیاز زوجهای جوان به متقاضیان پرداخت شود.
درحالی دولت از پرداخت غیرنقدی تسهیلات ازدواج جوانان سخن می گوید که در سال جاری رقم این وام افزوده نشده است و به مانند سال گذشته برای هر یک از زوجها 300 میلیون تومان این وام اعطا می شود که بسیاری از آنان برای پرداخت هزینه های ازدواج و همچنین اجاره منزل و ... چشم به این وام دوختهاند.
ضربه دیگری که به وام ازدواج زده شد با سخنان رئیس جمهور همراه بود. «مسعود پزشکیان» در آیین بیست و هشتمین دوره روز ملی صادرات دلیل ناتراز شدن بانکها را مصوباتی دانست که در مجلس تصمیم گرفته شده و عنوان کرد تعهداتی که مجلس به گردن دولتها گذاشته با واقعیت همخوانی ندارد.
وی در این رابطه گفت: « بانکها چرا ناتراز شدهاند؟ مصوباتی که ما در مجلس گذاشتیم و تعهداتی که مجلس به گردن دولتها گذاشته با واقعیت همخوانی ندارد. میگویند به کسانی که ازدواج کردهاند و تولدها اینقدر وام بدهید؛ پول از کجا باید تأمین شود؟ دولت بدهکار درست کردیم و ناترازی در بانکها، صندوقها و ناترازیهای دیگر بهوجود آمده. ما مدام سعی میکنیم این مشکلات را پنهان کنیم. اول باید بدانیم کجا ایستادهایم؛ وضعیت ما با این ناترازیها خوب نیست، اما این به معنای آن نیست که نمیتوانیم از این وضعیت خارج شویم.»
بسیاری مطرح کردند که این سخنان رئیس جمهور به عنوان بلندپایه ترین مقام دولتی بر روی وام دهی بانک ها به زوجهای جوان تاثیر منفی میگذارد. حالا با طولانی شدن صف متقاضیان سخنگوی دولت جوانان را به دریافت وام غیر نقدی که شاید نام آن را نتوان وام گذاشت و بیشتر فروش اقساطی در این حوزه میتواند گویا تر باشد هدایت میکند.
این در شرایطی است که با نگاهی به بازار به وضوح میتوان دریافت که بسیاری از فروشگاههای بزرگ که تبلیغاتهای آنان سراسر شهرها را پر کرده است، همین خدمات فروش اسباب منزل را از دم قسط ارائه می کنند. بنابراین به نظر نمی رسد به اعطای وام کالا با این شرایط نیازی باشد.
باید گفت که در بسیاری از کشورهای دنیا برای تشکیل خانواده و فرزندآوری تسهیلات مختلفی اعم از مالی، خدماتی، اداری و مرخصیهای مختلف به زوج ها تعلق میگیرد. از این سو نباید کورسوی امید جوانان برای ازدواج با چنین سیاستهایی از بین برود.
کانال تلگرام جهان نیوز
درحالی دولت از ناترازیها گلایه مند است و آنرا به گردن تسهیلات تکلیفی میاندازد که بسیاری مطرح می کنند که برخی اقدامات بانکها خود باعث ایجاد ناترازی است. بررسیها نشان میدهند که زیان انباشته بانکی چون بانک آینده به بیش از 391 هزار میلیارد تومان رسیده و این بانک 241 هزار میلیارد تومان بدهی به بانک مرکزی دارد. برای درک بزرگی این عدد، میتوان گفت اگر مجموع زیان انباشته بانک آینده را بین جمعیت 86 میلیون تومانی ایران تقسیم کنیم، به هر نفر بیش از چهار میلیون و 550 هزار تومان پول میرسد.
همچنین طبق گزارش ایسنا، حدود 25 درصد از رشد پایه پولی در سال 1401 به دلیل اضافه برداشتهای بانک آینده از منابع بانک مرکزی بوده که هزینه آن را مردم با چشیدن طعم تلخ تورم پرداختند.
یکی از شاخصهای مهم برای سنجش سلامت بانکها، نسبت کفایت سرمایه است. نسبت کفایت سرمایه، شاخصی است که توانایی بانکها برای پوشش ریسک ناشی از فعالیتهای آنها را نشان میدهد و در بانک آینده، معادل منفی 360 درصد ثبت شده است. این در حالی است که طبق استانداردهای بانک مرکزی حداقل این نسبت باید هشت درصد باشد.
با این حال برخی از کارشناسان دولت از جمله همتی این موضوع را مطرح کردند و حالا سخنگوی دولت بازهم موضوعاتی چون وام غیرنقدی را مورد تاکید قرار میدهند تا بیشتر جوانان را در این حوزه ناامید سازند. وام ازدواج در این شرایط که دولت اقدام محسوس دیگری برای جوانان انجام نمی دهد کوچکترین کمک قوه مجریه به جوانان است اما گویا کارشناسانی که در دولت هستند همین موضوع را هم برنمی تابند. به هر جهت همتی از دولت رفت اما گویی تفکرات وی در دولت هنوز زنده است.
رئیس جمهور در دوران انتخابات ریاست جمهوری برای رسیدگی به مردم عادی وعدههای مختلفی داد اما در حوزه وام ازدواج که میتواند این وعدهها میسر شود رویکردی سلبی در دولت پیش گرفته شده است که سعی دارد این روند را منقطع سازد اما با گلایه زوجهای جوان و مردم و انتقاد رسانهها هنوز دولت اهداف کارشناسان خود در این عرصه را نتوانسته عملی کند؛ هر چند با سخنان رئیس جمهور و تاکید بر اعطای وای غیر نقدی ازسوی پاستورنشینان این رویه با دست اندازهای فراوانی روبرو و صف اعطای تسهیلات ازدواج هر روز طولانیتر میشود.