اشتباه بزرگی که دولت دهم در واپسین ماه های ریاست خود انجام داد، اعلام این موضع بود که مشکلات و مسائل اقتصادی به خاطر تحریم هاست. تحریم ها بر اقتصاد کشور تاثیر گذاشته و اکنون وضعیت اقتصادی نتیجه همان است.
در همان زمان بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران و رسانه ها این موضع رئیس جمهور وقت را نپذیرفتند و آن را اقدامی غیرمنطقی و غیرعلمی از لحاظ اقتصادی دانستند.
دلایل منطقی و معقول و اصولی آن هم بسیار روشن است. جمهوری اسلامی ایران از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون که ۳۵ سال گذشته است، شدیدترین و سخت ترین تحریم ها را برخود دیده است.
این تحریم ها مرحله به مرحله اعمال و علیه کشورمان پیاده شده است. مقامات غربی و آمریکایی ها هم بارها اعلام کرده اند که تحریم های ایران از سخت ترین تحریم هایی است که تاکنون علیه یک کشور اتخاذ شده است.
از هنگامی که محمود احمدی نژاد علیرغم سخنان و مواضع پیشین خود، تحریم ها را مقصر مشکلات اقتصادی کشور معرفی کرد، سیاست های تحریمی غرب و آمریکا هم روند دیگری به خود گرفت و افزایش هم یافت. این سیاست که یک اشتباه بزرگ استراتژیک بود، هنگامی که از زبان یک مسئول عالیرتبه گفته می شود، مورد توجه آن هایی قرار می گیرد که در پی همین اعتراف بودند.
این اعتراف که البته واقعی هم نبود، باعث شد تا غرب و آمریکا تحریم های خود را سخت تر کنند و افزایش دهند.جمهوری اسلامی ایران به خاطر ظرفیت های بالایی که دارد، می تواند در مقابل تحریم های اعمال شده، مقاومت کرده و آنها را پشت سر بگذارد.
ایران با وسعت زیاد و جمعیت متناسب خود، به همراه قابلیت هایی که باید از آنها استفاده شود، به خوبی می تواند تحریم ها را مدیریت کرده و با اقتصاد مقاومتی و جهادی ضرر و زیان آن را به تحریم کنندگان باز گرداند.
حوزه دفاعی و نظامی ایران اسلامی از جمله بخش هایی بوده است که شدیدترین تحریم ها را به خود دیده است. اما می بینیم که در این زمینه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی علاوه بر این که به دستاوردهای بزرگی در این زمینه دست یافته است، تولیدات داخلی آن باعث شده است تا به عنوان یک مولفه مهم در مقابل تهدیدات دشمنان به عنوان یک بازدارنده اثرگذار تبدیل شود. عدم وابستگی نیروهای مسلح به کشورهای خارجی الگویی است که می تواند به عنوان یک راهکار کارآمد در دیگر حوزه های اقتصادی پیاده شود.
خودکفایی در این زمینه اغراق نیست، عزم انقلابی نیروهای مسلح صنایع دفاعی را متحول کرد تا به این مرحله رسید.
اکنون که دولت تازه بر سر کار آمده است، نباید همان اشتباه دولت دهم را ادامه دهد، مشکلات اقتصادی به وجود آمده که بخش هایی از آن از دولت پیشین به دولت کنونی رسیده است و تحریم های اعمال شده در همه دولت ها وجود داشته است. نباید القاء شود که تحریم های اقتصادی غرب مانع انجام و اجرای برنامه های اقتصادی است.
اگر همان سیاست اعلامی اقتصادی که در پایان دولت دهم پیگیری می شد، در این دولت هم ادامه یابد، نمی توان به تحول اقتصادی که انتظار می رود امید داشت.
سیاه نمایی شرایط کشور و گره زدن حل مشکلات اقتصادی به گفت وگو و برقراری روابط با آمریکا وضعیت را وخیم تر خواهد کرد. دولت باید به این نکته توجه داشته باشد که اگر حتی یک درصد احتمال به نتیجه نرسیدن گفت وگوها هم وجود داشته باشد، در صورت به نتیجه نرسیدن آن، تبعات جبران ناپذیری از لحاظ داخلی و از جنبه روحی و روانی در جامعه به وجود خواهد آمد. کشوری که در چنین شرایطی قرار گرفته است، ابتدا باید هزینه های اضافه و جاری خود را بکاهد.
سال ها پیش، بحران اقتصادی جنوب شرق آسیا، شرایط سختی را حتی برای کشورهای صنعتی و صادر کننده از جمله کره جنوبی و ژاپن ایجاد کرد.
آن شرایط باعث شد تا کره جنوبی در اقدامی بسیاری از سفارتخانه های خود را که از اهمیت کمتری برخوردار بودند تعطیل کند و سفیر «آکرودیته» برای آن منصوب کند. این اقدام برای جلوگیری از صرف هزینه های ارزی برای اداره آن سفارتخانه ها اتخاذ شده بود.
بحران اقتصادی جنوب شرق آسیا سال ها آن کشورها را با شرایط سخت مواجه کرد، اما کشورهایی که برای بیرون آمدن از آن شرایط برنامه های اقتصادی خود را تنظیم کردند، توانستند آن بحران را با کمترین تبعات پشت سر بگذارند.
اکنون نیز جمهوری اسلامی ایران با پشتوانه مردمی و ظرفیت های قابل توجهی که در اختیار دارد می تواند با عزم و استحکام ملی خود، فشارها و تحریم ها را تحمل کرده و به جایی برسد که دیگر هیچ تحریمی نتواند، کوچکترین تاثیری در روند جاری کشور بگذارد. این اتفاق شدنی است اما در جایی که همگان به جای این که همدیگر یا دیگران را متهم کنند، برنامه های اقتصادی کارشناسی شده ای را برای اداره و مدیریت شرایط ارائه دهند.
منبع روزنامه سیاست روز/محمد صفری
